Dit geeft de verschillen weer tussen de geselecteerde revisie en de huidige revisie van de pagina.
Beide kanten vorige revisieVorige revisieVolgende revisie | Vorige revisie | ||
dethorah [2013/07/31 14:16] – josquak | dethorah [2015/05/23 07:50] (huidige) – [2.2. De naam van de schrijver] josquak | ||
---|---|---|---|
Regel 6: | Regel 6: | ||
De //Thorah// is het belangrijkste onderdeel van de [[dehebreeuwsebijbel|Hebreeuwse Bijbel]]. | De //Thorah// is het belangrijkste onderdeel van de [[dehebreeuwsebijbel|Hebreeuwse Bijbel]]. | ||
- | De Hebreeuwse Bijbel is het heilige boek van de joden. Het [[hethebreeuws|Hebreeuwse]] woord voor heilig is // | + | De Hebreeuwse Bijbel is het heilige boek van de joden. Het [[hethebreeuws|Hebreeuwse]] woord voor heilig is // |
- | De Hebreeuwse Bijbel | + | De joden zien de Hebreeuwse Bijbel dus als een bijzonder boek. Van dat bijzondere boek is de //Thorah// de kern. |
//Thorah// is een Hebreeuws woord dat ‘richtingwijzer’ betekent. | //Thorah// is een Hebreeuws woord dat ‘richtingwijzer’ betekent. | ||
Regel 36: | Regel 36: | ||
====2.1. De schrijver en zijn rol==== | ====2.1. De schrijver en zijn rol==== | ||
- | Volgens [[watispremodern_modern_postmodern# | + | Volgens [[watispremodern_modern_postmodern# |
- | De [[weinrebendejoodseoverlevering|Joodse Overlevering]] spreekt echter over één schrijver, namelijk Mozes. | + | De [[weinrebendejoodseoverlevering|Joodse Overlevering]] spreekt echter over één schrijver, namelijk Mozes. Een schrijver die slechts op papier zette, wat [[isgoddood|God]] hem dicteerde. Omdat die God de Ene is, is ook de //Thorah// een éénheid en staat elke letter in dat Boek precies op de juiste plek. |
- | Over het auteurschap | + | Eén hoofdstuk in de //Thorah// bleef echter een discussiepunt onder [[https:// |
- | Rabbi Jehoeda zegt daarom | + | Rabbi Jehoeda zegt dat dit hoofdstuk door Jozua, de leerling van Mozes, aan de //Thorah// is toegevoegd. |
- | Rabbi Me’ier is het daar niet mee eens. Deze Rabbi zegt dat [[isgoddood|God]] het hoofdstuk aan Mozes dicteerde, die het onder tranen opschreef.((Whitlau, | + | In elk geval zijn ze het er over eens dat God de //Thorah// letter voor letter aan de schrijver gedicteerd heeft. Dat dicteren is niet iets dat je je in de gewone geschiedenis voor kunt stellen, maar wat in “Gods geschiedenis” plaatsvindt. |
- | Hoe dan ook, ze zijn het er over eens dat God de rest van de //Thorah// letter voor letter aan Mozes gedicteerd heeft. Dat dicteren is niet iets dat je je in de gewone geschiedenis voor kunt stellen. Dat is iets wat in “Gods geschiedenis” plaatsvindt. | + | Waar het om gaat is dat de //Thorah// niet door mensen |
- | + | ||
- | Waar het om gaat is dat Mozes de //Thorah// niet zelf heeft bedacht. Volgens de Joodse Overlevering is dat boek het Woord van God. Een Woord dat Hij, samen met haar uitleg, aan Mozes gegeven heeft. | + | |
Regel 56: | Regel 54: | ||
In het Hebreeuws schrijf je Mozes als // | In het Hebreeuws schrijf je Mozes als // | ||
- | In de //Thorah// wordt over deze naam een verhaal verteld. | + | In de //Thorah// wordt over deze naam een verhaal verteld. In dat verhaal is Mozes nog een baby. Zijn ouders hadden hem in een bootje in de rivier gelegd. Ze wilden hem niet in het water gooien, zoals de Farao wilde. Die had namelijk bevolen alle Israëlitische jongetjes te verdrinken. Door hem in dat bootje te leggen, gaven ze hem over in Gods handen. |
- | + | ||
- | In dat verhaal is Mozes nog een baby. Zijn ouders hadden hem in een bootje in de rivier gelegd. Ze wilden hem niet in het water gooien, zoals de Farao wilde. Die had namelijk bevolen alle Israëlitische jongetjes te verdrinken. Door hem in dat bootje te leggen, gaven ze hem over in Gods handen. | + | |
Op een gegeven moment kwam de dochter van de Farao langs. Ze kreeg medelijden met het ventje, haalde hem uit het bootje en adopteerde hem als haar eigen zoon. | Op een gegeven moment kwam de dochter van de Farao langs. Ze kreeg medelijden met het ventje, haalde hem uit het bootje en adopteerde hem als haar eigen zoon. | ||
- | Farao’s dochter gaf Mozes zijn naam. Met die naam gaf zij aan dat zij hem uit het water had getrokken.((Zie [[http:// | + | Farao’s dochter gaf Mozes zijn naam. Met die naam gaf zij aan dat zij hem uit het water had getrokken.((Zie [[http:// |
{{ mozes.png? | {{ mozes.png? | ||
Regel 72: | Regel 68: | ||
Volgens de Joodse Overlevering is er ‘//geen vroeger of later in de Thorah// | Volgens de Joodse Overlevering is er ‘//geen vroeger of later in de Thorah// | ||
- | Laten we nog even teruggaan naar het bootje waarin Mozes lag. Het Hebreeuwse woord voor het bootje is //thəbah//. //Thəbah// betekent ook ‘woord’. Dat woord bewaarde Mozes dus voor de werking van het water, van de tijd. | + | Laten we nog even teruggaan naar het bootje waarin Mozes lag. Het Hebreeuwse woord voor het bootje is //thevah//. //Thevah// betekent ook ‘woord’. Dat woord bewaarde Mozes dus voor de werking van het water, van de tijd. |
Het woord bij uitstek is de //Thorah//. Met en in deze //Thorah// heeft Mozes zijn hele leven geleefd. | Het woord bij uitstek is de //Thorah//. Met en in deze //Thorah// heeft Mozes zijn hele leven geleefd. | ||
Regel 109: | Regel 105: | ||
====3.1. De christelijke Bijbel==== | ====3.1. De christelijke Bijbel==== | ||
- | Ook de christenen kennen de //Thorah//. Net als de // | + | Ook de christenen kennen de //Thorah//. Net als de // |
- | + | ||
- | Zij delen de boeken heel anders in. Dat doen ze aan de hand van de [[degeschiedenisvanhethebreeuws# | + | |
Christenen noemen de Hebreeuwse Bijbel het “Oude Testament”. Dit //Oude Testament// lezen zij vrijwel altijd in een vertaling. Naast het //Oude Testament// kennen zij ook nog een [[degeschiedenisvanhethebreeuws# | Christenen noemen de Hebreeuwse Bijbel het “Oude Testament”. Dit //Oude Testament// lezen zij vrijwel altijd in een vertaling. Naast het //Oude Testament// kennen zij ook nog een [[degeschiedenisvanhethebreeuws# | ||
Regel 147: | Regel 141: | ||
De problemen beginnen als het woord //thorah// vertaald wordt. | De problemen beginnen als het woord //thorah// vertaald wordt. | ||
- | De Griekse Septuagint vertaalt //thorah// met //nomos//, wat ‘stelregel, | + | De Griekse Septuagint vertaalt //thorah// met //nomos//, wat ‘stelregel, |
- | Nog formeler klinkt het vertaalwoord //lex// uit de Latijnse [[http:// | + | In navolging van de Vulgaat kozen veel vertalers het woord ‘wet’ als vertaling van // |
- | + | ||
- | In navolging van de Vulgaat kozen veel vertalers het woord ‘wet’ als vertaling van //Thorah//. | + | |
Veel christenen zetten die “wet” vervolgens tegenover het “evangelie”. “Wet” is dan iets dat je veroordeelt en onvrij maakt en “evangelie” iets dat je genade schenkt en je vrijmaakt. | Veel christenen zetten die “wet” vervolgens tegenover het “evangelie”. “Wet” is dan iets dat je veroordeelt en onvrij maakt en “evangelie” iets dat je genade schenkt en je vrijmaakt. | ||
Regel 163: | Regel 155: | ||
Tegenover deze wet zet Paulus dan de genade. | Tegenover deze wet zet Paulus dan de genade. | ||
- | Er zijn echter altijd christenen geweest die in het //Oude Testament// hetzelfde evangelie ontdekten als in het //Nieuwe Testament// | + | Er zijn echter altijd christenen geweest die in het //Oude Testament// hetzelfde evangelie ontdekten als in het //Nieuwe Testament// |
Regel 212: | Regel 204: | ||
Het //eerste// boek van de //Thorah// is // | Het //eerste// boek van de //Thorah// is // | ||
- | In // | + | In // |
- | In de hoofdstukken 12 t/m 50 vindt je verhalen over Abraham, Izak en Jakob en over de zonen van Jakob. Dat zijn de stamvaders van Israël. | + | In de hoofdstukken 12 t/m 50 vind je verhalen over Abraham, Izak en Jakob en over de zonen van Jakob. Dat zijn de stamvaders van Israël. |
- | Ook die stamvaders komen ergens vandaan. Daarover gaan de hoofdstukken 2 t/m 11. In deze hoofdstukken | + | Ook die stamvaders komen ergens vandaan. Daarover gaan de hoofdstukken 2 t/m 11. In deze hoofdstukken |
Hoofdstuk 1 plaatst de eerste mensen in een nog groter perspectief. Dat hoofdstuk gaat namelijk over het ontstaan van het al. | Hoofdstuk 1 plaatst de eerste mensen in een nog groter perspectief. Dat hoofdstuk gaat namelijk over het ontstaan van het al. | ||
Regel 224: | Regel 216: | ||
Elke boom komt uit één zaadje voort. Hetzelfde geldt voor alles wat er is. Alles komt namelijk voort uit een éénheid. Die éénheid is God zelf. | Elke boom komt uit één zaadje voort. Hetzelfde geldt voor alles wat er is. Alles komt namelijk voort uit een éénheid. Die éénheid is God zelf. | ||
- | Zo gauw er echter iets is, is er een tweeheid. Door heel // | + | Zo gauw er echter iets is, is er een tweeheid. Door heel // |
Bij elke splitsing kiest God één van de twee tegenpolen uit. Zo gaat Hij mee, van vertakking tot vertakking, tot Zijn doel, het ontstaan van Israël, bereikt is. | Bij elke splitsing kiest God één van de twee tegenpolen uit. Zo gaat Hij mee, van vertakking tot vertakking, tot Zijn doel, het ontstaan van Israël, bereikt is. | ||
Regel 246: | Regel 238: | ||
God bevrijdt hen uit // | God bevrijdt hen uit // | ||
- | De Joodse Overlevering noemt de uittocht de geboorte van het volk Israël.((Zie Weinreb, F (1976) //De Bijbel als Schepping//, | + | De Joodse Overlevering noemt de uittocht de geboorte van het volk Israël.((Zie Weinreb, F (1976) //De Bijbel als Schepping//, |
- | Na de geboorte trekt het volk naar een berg waar het God ontmoet. Daar, in hoofdstuk 20, spreekt God de [[tienwoorden|Tien Woorden]] uit. In deze Woorden zegt God wat een mens eigenlijk is.((Zie Weinreb, F (1976) //De Bijbel als Schepping//, | + | Na de geboorte trekt het volk naar een berg waar het God ontmoet. Daar, in hoofdstuk 20, spreekt God de [[detienwoorden|Tien Woorden]] uit. In deze Woorden zegt God wat een mens eigenlijk is.((Zie Weinreb, F (1976) //De Bijbel als Schepping//, |
In de rest van // | In de rest van // | ||
Regel 284: | Regel 276: | ||
God zelf geeft aan wanneer ze moeten stoppen. Dan zetten de Levieten de //misjkan// in elkaar. Rondom die tent slaan de Israëlieten vervolgens hun kamp op. Op elke halteplaats is er dus een mogelijkheid om tot God te naderen, om de kern van het leven te bereiken. | God zelf geeft aan wanneer ze moeten stoppen. Dan zetten de Levieten de //misjkan// in elkaar. Rondom die tent slaan de Israëlieten vervolgens hun kamp op. Op elke halteplaats is er dus een mogelijkheid om tot God te naderen, om de kern van het leven te bereiken. | ||
- | // | + | // |
- | De christelijke naam voor het boek is //Numeri//. //Numeri// betekent ‘getallen’. Dat slaat op de twee keer dat het leger geteld wordt. Eén keer aan het [[http:// | + | De christelijke naam voor het boek is //Numeri//. //Numeri// betekent ‘getallen’. Dat slaat op de twee keer dat het leger geteld wordt. Eén keer aan het [[http:// |
Er is nauwelijks verschil tussen beide tellingen. Het leger is door de moeilijkheden dus niet geslonken. | Er is nauwelijks verschil tussen beide tellingen. Het leger is door de moeilijkheden dus niet geslonken. | ||
Regel 304: | Regel 296: | ||
De christenen noemen het boek // | De christenen noemen het boek // | ||
- | Mozes sprak // | + | Mozes spreekt |
Onder leiding van Jozua trekt het volk de Jordaan over en gaat het land Kanaän binnen. Dat laatste wordt in de //Thorah// niet beschreven. | Onder leiding van Jozua trekt het volk de Jordaan over en gaat het land Kanaän binnen. Dat laatste wordt in de //Thorah// niet beschreven. | ||
Regel 321: | Regel 313: | ||
De //Thorah// is dus geen gewoon geschiedenisboek. Het is een boek dat beschrijft hoe iets zich altijd en overal voltrekt. | De //Thorah// is dus geen gewoon geschiedenisboek. Het is een boek dat beschrijft hoe iets zich altijd en overal voltrekt. | ||
- | De //Thorah// is ook geen moreel handboek. Het vertelt ons niet hoe wij ons moeten gedragen of wie wij moeten worden, maar wie wij zijn.((Weinreb, | + | De //Thorah// is ook geen moreel handboek. Het vertelt ons niet hoe wij ons moeten gedragen of wie wij moeten worden, maar wie wij zijn.((Weinreb, |
- | God schiep ons in Zijn beeld. Wij weerspiegelen | + | Volgens de // |
Deze // | Deze // | ||
Regel 343: | Regel 335: | ||
Ook de // | Ook de // | ||
- | In het begin nog niet. In het begin is de // | + | In het begin nog niet. In het begin is de // |
Alles wat wij hier kennen, bestaat uit twee zaken die tegenover elkaar staan. Uit een tweeheid dus. | Alles wat wij hier kennen, bestaat uit twee zaken die tegenover elkaar staan. Uit een tweeheid dus. | ||
Regel 423: | Regel 415: | ||
In dit gedeelte is het volk Israël bij de berg Sinaï. | In dit gedeelte is het volk Israël bij de berg Sinaï. | ||
- | Vanaf de top van deze berg spreekt God de [[tienwoorden|Tien Woorden]] uit, het hart van de //Thorah//. | + | Vanaf de top van deze berg spreekt God de [[detienwoorden|Tien Woorden]] uit, het hart van de //Thorah//. |
Ook geeft Hij daar de hele //Thorah// aan Mozes, met de uitleg erbij. | Ook geeft Hij daar de hele //Thorah// aan Mozes, met de uitleg erbij. | ||
Regel 430: | Regel 422: | ||
- De voorhof. | - De voorhof. | ||
- | - Het heiligdom. | + | - Het heilige. |
- | - Het heilige van het heilige. | + | - Het heilige van de heiligen. |
In het laatste gedeelte gaat God zelf wonen. | In het laatste gedeelte gaat God zelf wonen. | ||
- | Als de Israëlieten God willen ontmoeten, moeten ze door de “voorhof”, | + | Als de Israëlieten God willen ontmoeten, moeten ze door de “voorhof”, |
God is de éénheid. Die éénheid is dus ook bij de Sinaï bereikbaar. Dat is dus niet iets dat alleen helemaal aan het begin en helemaal aan het einde van alles plaatsvindt. | God is de éénheid. Die éénheid is dus ook bij de Sinaï bereikbaar. Dat is dus niet iets dat alleen helemaal aan het begin en helemaal aan het einde van alles plaatsvindt. | ||
Regel 498: | Regel 490: | ||
====8.2. Joodse Thorah-uitleg==== | ====8.2. Joodse Thorah-uitleg==== | ||
- | Orthodoxe joden lezen de //Thorah// aan de hand van de [[weinrebendejoodseoverlevering|Joodse Overlevering]]. In dit complex | + | Orthodoxe joden lezen de //Thorah// aan de hand van de [[weinrebendejoodseoverlevering|Joodse Overlevering]]. In dit complex |
Je kunt deze boeken echter alleen maar begrijpen als je weet wat het [[hethebreeuws|Hebreeuws]] voor een taal is. | Je kunt deze boeken echter alleen maar begrijpen als je weet wat het [[hethebreeuws|Hebreeuws]] voor een taal is. | ||
Regel 526: | Regel 518: | ||
* Zienswijzen uit de christelijke traditie. | * Zienswijzen uit de christelijke traditie. | ||
- | Meer over deze punten | + | Meer over deze punten |
De eerste twee punten vormen samen de traditionele joodse Bijbeluitleg. | De eerste twee punten vormen samen de traditionele joodse Bijbeluitleg. | ||
Regel 541: | Regel 533: | ||
* [[dehebreeuwsebijbel|De Hebreeuwse Bijbel]]. | * [[dehebreeuwsebijbel|De Hebreeuwse Bijbel]]. | ||
- | |||